dinsdag 31 oktober 2017

► IVN Paddenstoelenexcursie Het Liefstinghsbroek

Ik draag dit blog op aan Henk Pras. (1942 - 2021)

Enthousiast Mycoloog en oud leerkracht van mij op de Mr. Neuteboomschool te Stadskanaal in de jaren 70 van de vorige eeuw. 
Henk Pras, enthousiast vertellend over paddenstoelen en zwammen
Later meer over hem....
Eerst even genieten van heel veel moois ! 

Berkenzwam
Zwavelkopjes
Mycena's


De Kostganger boleet (die 2 rechts) is een parasiet. Deze rakker leeft op de aardappelbovist . De aardappelbovist wordt hol van binnen en vormt geen sporen meer. De kostangerboleet is een familie van Eekhoorntjesboord en kan (zegt men) gegeten worden. De aardappelbovist zelf is giftig.
















Sterrenmos
Witte Tandzwam 
Gezellig kletsen met de groep geïnteresseerden 








Prachtig natuurgebiedje.
Zuinig op zijn mensen !




Enorme grote tonderzwam. Nooit meer zo'n grote gezien. 
Henk Pras is mijn schoolmeester van de 5e klas geweest op de basisschool in Stadskanaal. Als knulletje van een jaar of 10 zat ik bij hem in de klas van de Meester Neuteboomschool. Dat is een tijdje geleden. Ahum. ;-) Ik kan wel zeggen dat hij één van de belangrijkste personen is geweest in mijn leven die mij enthousiast heeft gemaakt voor de natuur. Ik heb ook een konijntje van hem gekregen. Samen met mijn pa heb ik een hok getimmerd en geverfd en mijn moeder kreeg ook nog cactussen van Meester Pras. Hij kweekte die zelf in een kas. Schitterend! De man stopte altijd zijn pijp in de klas, vlak voor de pauze. Hahaha. Mijn ouders zelf waren ook altijd graag in de natuur en dus gingen we vaak op zondagmiddag op pad o.a. de bossen van Drenthe in. Ach ja, mijn wijlen vader kwam oorspronkelijk "oet Exel" (Exloo) en vertelde altijd graag over de "bloedbarg" (Poolshoogte), over de heide of over de Hondsrug en omgeving, maar ik dwaal af....herinneringen gaan met mij aan de loop....
Terug naar 2012, want daar ga ik het over hebben. 
In 2012 organiseerde IVN een Paddenstoelenexcursie met als gids Henk Pras en daar hebben we aan meegedaan. Deze excursie was in het schitterende Natura 2000-gebied "Liefstinghsbroek"
Nagenoeg onaangeroerd dromend in herfstzon ligt dit schitterend gebiedje in mijn mooie provincie Groningen.





Het gebied maakt deel uit van een netwerk natuurgebieden in de Europese Unie. Het ligt volledig binnen de provincie Groningen en is circa 20 hectare.
Natuurmonumenten is eigenaar en het maakt deel uit van het Ruiten Aa-gebied in Oost Groningen. Het gebied is ooit 2 keer zo groot geweest en bestond uit bos en hooilanden. Het is een zeer oud gebied en bos. Het huidige blauwgrasland getuigt nog van beheer als hooiland in het verleden. De flora is rijk: Blauwe Knoop, Biezenknoppen, Gevlekte Orchis en Moerasviooltje, Bosanemoon, Witte Klaverzuring etc. Er wordt heel weinig gedaan in dit eeuwenoud stukje bos en dat is geweldig. Veel meer bos moet onaangeroerd blijven.  
Heel klein grut. Ben de naam kwijt. Let me know please ! Dank ! 
Zwavelzwam











Biefstukzwam










Je mag het Liefstinghsbroek niet zomaar vrij betreden!
Er zijn dus gelukkig deze excursies. Wil je ook zoiets meemaken ? 
Voor meer info kun je kijken op https://www.ivn.nl/ of https://www.natuurmonumenten.nl/

De verscheidenheid aan paddenstoelen is enorm in dit oerbos. We bleven op deze schitterende herfstdag (het weer zat écht mee) maar fotograferen en kletsen. En natuurlijk wilden we allemaal namen weten van paddenstoelen. Henk heeft veel verstand er van en kon ons dus veel namen geven. Ook of ze giftig waren of niet. 

Mycena´s

Eén van de vele natte plekken in het bos ! 
Het bos behoort tot het eiken-haagbeukenbos, beuken-eikenbos en broekbos. Een broekbos wordt gekenmerkt door de stand van het grondwater. Deze grondwaterstand is erg hoog, de bodem is dan ook erg vochtig, wat weer invloed heeft op de vegetatie. Deze is na vele eeuwen zeer rijk ontwikkeld. 
Zadelzwam ?


Op zo'n dag wandel je eigenlijk van paddenstoel naar zwam en andersom en je hebt geen idee hoeveel kilometers je maakt, maar aan het einde van de excursie voel je wel je benen. Het zullen enkele kilometers zijn, maar door veel staan en luisteren verneem je het wel, maar het enthousiasme houdt je letterlijk en figuurlijk op de been. 

Doolhofzwam ?

Oesterzwam 

Duivelsei

Dropzwam 

Het gebied is ook behoorlijk vogelrijk. Veel gespot zijn de buizerd, maar ook havik en sperwer hebben het hier prima naar hun zin. De bosuil heeft er zijn plekje ook gevonden. Als je ooit daar in het bos aan het wandelen bent (alleen onder begeleiding van IVN of Natuurmonumenten...ik herhaal het nog maar even een keer) tref je wellicht ook de kleine bonte specht en de appelvink en natuurlijk kom je er de algemene vogels tegen, zoals merel en mees. 
Metbroekbos
Vlakbij het Liefstinghsbroek ligt nog een prachtig stukje natuurgebied. Het Metbroekbos bij Smeerling. Ook dit bos is eeuwenoud. Ga ook eens op excursie met een gids van Natuurmonumenten en ontdek het gebied. En ontdek hoe waanzinnig mooi dit gebied in Groningen wel niet is. Westerwolde is een pareltje, maar de provincie Groningen kent nog veel meer verrassingen. 
Ontdek haar zelf. U bent van harte welkom !
Aan de rand van het bos grazen de runderen gemoedelijk in het herfstzonnetje en wandelen we weer naar onze verzamelplek en laten we het Liefstinghsbroek weer voor wat het is en zo moet het ook. Niet te veel belasten dit gebied ! 
Bedankt Meester Pras ! Het was geweldig ! 

Moi 
Tekst: __// W*A*R \\__
Foto's: __// W*A*R \\__









 











vrijdag 20 oktober 2017

► Trage Tocht Hooghalen 15 km (Heuvingerzand, Hingsteveen en Groote Zand)

Herfst- en Paddenstoelenwandeling
Gewandeld op 15 oktober 2017
Totaal aantal kilometers 16,7 km
Percentage Verhard - Onverhard  5% - 95% 
Start / eindpunt 
Zwiggelterweg 11 het bos inrijden naar de parkeerplaats


Vliegenzwammen (maar wie zou die naam niet weten? )
Hoi en welkom bij deze schitterende wandeltocht. Deze Trage Tocht is ontwikkeld door Wolfs Wandelplan en kun je vinden op Wandelzoekpagina.

15 oktober 2017 gaat de geschiedenis in als een heerlijke nazomerdag. De dag er na zou de warmste 16 oktober zijn ooit gemeten. Om een uur of 11 in de ochtend zijn we aangekomen (na even zoeken) bij de parkeerplaats van Staatsbosbeheer Heuvingerzand. (Rustig aan het stukje over het zandpad rijden is zeker een verstandige tip. Gelukkig is het maar een kort stukje)

Goed bepakt en bezakt zijn we op pad gegaan en starten we bij het bordje van de Wijde Blikroute.


Wat kunnen we allemaal verwachten op deze wandeling?
stuifzandgebied
bosranden
boerenland
radiosterrenwacht met een grote rij    radiotelescopen
Herinneringscentrum 
  Kamp Westerbork
hoogveengebied
heideveld
vennen en nog veel meer...

Namelijk ontzettend veel paddenstoelenwant het is tenslotte herfst en het is een prima paddenstoelenjaar.
(u gaat veel foto's zien en aangezien ik niet alle paddenstoelen ken zal ik sommigen bij de naam noemen en de voor mij onbekenden hopelijk later opzoeken en anders help je me mee d.m.v. een reactie hier onder of via twitter achter te laten. Zou supertof zijn! ) Hoe dan ook, ze zijn 'n lust voor het oog ! 
Kleverig koraalzwammetje



Dennenmoorder










Het Heuvingerzand : 

Dat was vroeger een stuifzandgebied en Staatsbosbeheer heeft er dennen op geplant zodat het zand bleef waar het was. Hier en daar is er nog een stuifzandplek te ontwaren. Het gebied is lekker rommelig (veel dood hout mag blijven liggen) en dat merk je aan de omgeving. De bewoners van dit gebied hoor je van alle kanten. De meesjes, de vinken en een goudhaantje vliegen vrolijk rond en een dagpauwoog die nog even de laatste nazomerdagen meepakt fladdert vriendelijk om ons heen.
De wandelroute leidt ons langs een gebied met lage zandheuvels waar Dennen, Lariksen, Eiken en Berken talrijk aanwezig zijn. Overal zie je van die hangende spinnenwebjes in het zonlicht. Je kunt aan alles merken dat je je 's ochtends midden in het najaar begeeft.
Wat ook opvallend is zijn de vele soorten mossen op de grond.
Gele Aardappelbovist (foto gemaakt door mijn echtgenote)

Plotseling werden we een laag geluid waar en konden we genieten van een raaf die mooi aan kwam vliegen en in een boomtop begon te roepen.
Muisstil stonden we te genieten van het geluid wat het dier over het bos heen voerde.  


Sombere Honingzwam

De ochtendzon betoverde ons bij tijd en wijle en we bleven maar paddenstoelen tegenkomen. Wat een fraai jaar voor de schimmels ! 
Sombere Honingzwam

Grote Sponszwam 




Vliegenzwam
Oranje Melkzwam 


















Langzamerhand komen we in een lichter gedeelte van de wandeling en naderen we de bosrand en als we daar zijn treffen we een akker vol met bieten. Badend in de volle nazomerzon. De temperatuur is uiterst aangenaam te noemen. We vervolgen de wandeling over het brede pad langs de bosrand. 
Akkerland komt in zicht


De bietencampagne is in volle gang.
Dus deze bieten zullen niet lang meer op het land staan
 

Prachtig om zo over het land te kijken en in de verte de bosrand te zien liggen.
Een buizerd in de lucht laat even weten dat ie je in de gaten houdt.
De stilte is hier nog écht stil op deze dag. Genietmoment !
 


Surprise Surprise !
Een groot veld met afrikaantjes en het witte er doorheen is kamille !
De geur was intens aanwezig van beide soorten !
Langs de bosrand die u hierboven ziet loopt een pad.
Nat en veel gras en vertraagde flink de wandeling.
Ahááá deze Trage Tocht doet dus zijn naam eer aan ! 




Pure schoonheid ! Niets meer, niets minder ! 

Even weer een paar paddenstoelen plaatsen. Ik heb nog zoveel foto's.
Alleen al voor de paddenstoelen is deze wandeling in de herfst uitermate geschikt. Ja dit is een soort paddenstoelen / mycologische tip ! ;-) 
Vliegenzwam

Parelamaniet 


Zwavelkop
Dennenmoorder











Aan de ene kant een akker en aan de andere kant het naaldbos. En dan komen we zomaar de kleine vuurvlinder tegen. Wat een vrolijk klein dartel ding ! https://www.vlinderstichting.nl/vlinders/overzicht-vlinders/details-vlinder/?vlinder=1037

Kleine vuurvlinder 
Dan opeens liggen er bomen op het pad en dat zijn er behoorlijk wat. Gelukkig staan ze ook vermeld op de routebeschrijving (papier printen we ook altijd af, maar we lopen vooral op GPX bestand met de Garmin) en "je moet wat improviseren om er langs te komen, maar dat lukt wel" aldus Rob Wolfs. Ach ja, t'is even klauteren, maar dat mag de pret zeker niet drukken. Hij neemt alleen maar meer toe. Oké oké, je moet wel even goed focussen waar je je voeten plaatst, maar das meer dan logisch. Als het ons gelukt is Rob.... haha, dan kan een ander dat zeker ook wel. En kijk uit waar je je voeten plaatst, want het paddenstoelenparadijs is nog steeds niet aan zijn einde gekomen. 



Waanzinnig toch om hier zo rond te dolen. Wie doet je wat? 
Nou... zo rond deze tijd in het jaar willen wespen je nog wel eens verrassen... gelukkig hebben ze ons overgeslagen. ;-)

En wederom het iets koelere bos en wederom weet je niet waar je kijken moet. Wat een partij paddenstoelen weer en die variatie. Wauw! Het houdt niet op. Komen weer een paar langs hoor ! Tis tenslotte herfst nietwaar ! 





Tonderzwam

Oudemansiella ?

goudvliesbundelzwam
We naderen de Radio Sterrenwacht van Westerbork. En dat ontgaat je ook niet, want hier en daar zie je regelmatig verkeersborden met betrekking tot deze organisatie.
Telefoon uit i.v.m. storing 
De Radio Sterrenwacht tref je op het terrein van het voormalig 
Kamp Westerbork (daarover straks meer) Tijdens de Trage Tocht kom je op deze plek aan en je beseft direct dat dit een hele bijzondere omgeving is.
Er komt hier heel wat samen.
Astronomie, Tweede Wereldoorlog geschiedenis en dat alles in een setting van prachtige Drentse natuur. 

De Radio Telescoop bestaat uit 14 losse schotelvormige antennes die in Hooghalen (grootste gedeelte) en in Dwingeloo staan. Vooral die lange rij in Hooghalen is best indrukwekkend te noemen. De schotels kennen een middellijn van 25 meter. De afstand tussen de 1e en de laatste telescoop is notabene 3 kilometer. Vanaf 1970 vangt men hier radiostraling op uit het heelal. 

Tijdens de Trage Tocht... links van u en onderstaande foto is rechts van u.
De Radio Sterrenwacht en het Kamp Westerbork worden uitsluitend gescheiden door prachtige oude bomen!


Als wandelaar wil ik ook nog even de volgende wandeltip meegeven. En dat betreft "Het Melkwegpad". Dit is een boeiende wandelroute waarin je van alles te weten kunt komen over het immense heelal. Zo wordt je verteld hoe de enorm grote schotels functioneren en dat niet alleen in de taal van de grote mensen, maar juist spelenderwijs en is dit alles dus heel geschikt voor jong en oud! Het is een leuk middaguitje voor het hele gezin/familie. 
En als je daar dan toch bent is het meer dan logisch dat je natuurlijk ook het Herinneringscentrum Kamp Westerbork bezoekt. Voor allen wel bekend neem ik aan. Toch even een stukje info ter volledigheid : 
Heel kort samengevat : Het Kamp werd in 1939 gebouwd door onze regering als een soort van AZC zeg maar. Een Vluchtelingenkamp. Dit keer voor Joodse vluchtelingen uit Duitsland. De nazi's namen het kamp over en de rest is een vreselijk stuk historische geschiedenis....
102.000 stenen zijn verwerkt op de appèlplaats:
Symbool voor de mensen die gedeporteerd zijn.
Het doet écht wat met je als je daar even bij gaat staan.

Maar niet alleen is daar het museum. Ook kun je het kampterrein bezoeken. Inmiddels omgeven door oude hoge bomen. In 1971 zijn de laatste barakken afgebroken en de plek was eigenlijk onherkenbaar geworden. In de jaren negentig is men aan het
herinrichten geslagen d.m.v. taluds en reconstructies zie je weer wat contouren van een aantal barakken en wegen. 
Wagon in ruste

https://nl.wikipedia.org/wiki/Commandantswoning_Westerbork

► Opdat wij niet vergeten ◄
We zetten onze wandeling weer voort en het is even weer omschakelen. We laten de vele bezoekers achter ons en keren weer terug in een oase van rust. Heerlijk! We zijn de bossen ingedoken en zijn op weg naar een heideveld, maar eerst komen we nog van alles tegen. Bijvoorbeeld mooie stukken bos, vennen en....jawel....paddenstoelen!
Phallus impudicus
(de onfatsoenlijke fallus) 
oftewel de grote stinkzwam

Paarse Russula en Melkzwam 

















Drenthe heeft me weer in vervoering gebracht. Elk seizoen kan me bekoren in welke provincie of welke plek dan ook. Het is zo fascinerend om al wandelend de wereld te verkennen. Of dat nou in een een binnenstad is of in the middle of nowhere. Het blijft megaboeiend om in onze mooie wereld te wandelen.


Knoeperd van een vliegenzwam ! Prachtige herfstkleuren in het zonlicht ! 

Plooirokjes

Uitkijken waar je loopt War !!! ;-)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwarte_wegslak

We moeten wel wat sneller gaan wandelen, want de zon begint al wat te zakken en het fotograferen en pauzeren heeft weer eens zeeën van tijd gekost zoals gewoonlijk !
boven en onder
Bruine Glazenmaker 

En als we dan libelles tegenkomen dan weet je dat water niet ver weg is.
Volgens de routebeschrijving worden ons nog wat vennen beloofd en dat zijn altijd prachtige plekken. Hopelijk komen we wat verrassends tegen....
Prachtig opvallend oker ! 

Distels die het gehad hebben, maar nog even zo fotogeniek zijn als dat ze bloeiden ! 

En dan eindelijk is het zo ver. We lopen de bossen uit. Het licht tegemoet van de namiddagzon en het hoge gras begroet ons. De vennen doemen op. 
Opeens worden we verrast door een flink oponthoud. Het ven hoort rechts van het pad te liggen, maar het ven ligt óver het pad heen en we kunnen eigenlijk niet verder wandelen. Met kunst en vliegwerk, evenwichtskunstjes op dikke graspollen en kans op natte voeten zijn we links van het ven ge...tja....hopt, zeg maar, over en op de pollen dus. Dat ging maar nét goed. Denk dat een vermelding wel waard is in de routebeschrijving. Komt vast wel goed. Mooi avontuur in ieder geval. ;-)
Het gedeelte wat we hebben gehopt !
Het was al met al zeer drassig te noemen
Trouwens...wat 'n prachtig ven hè ! 
Onderkant foto zie je het pad en dat loopt dus rechtdoor...tja
Glibberig goedje. Reigersnot misschien?
Of toch een soort van algje o.i.d.
Laat het me weten via reacties onderaan of via mijn twitteraccount
Alvast mijn dank !
Toen we het vennen- en veengebied uitliepen en weer een stuk bos voor de kiezen kregen kwamen we op een drukker stuk traject van de wandeling. Namelijk van bezoekers van Kamp Westerbork die weer huiswaarts keerden of nog even snel daar een kijkje wilden nemen. Dit vond ik nog wel even een mooi huisje in het bos. Dat desolate geeft een beetje die sinistere sfeer. Ik weet niet wie de eigenaar is, maar het dingetje verdient een opknapbeurt. 









Van ven naar bos, van hek naar heide. Van bloem naar bankje... en maar wandelen en de zon zakt lager...en lager...

We komen terecht op de paarse paaltjes route. Een wandelroute die erg mooi is en die 9 kilometer lang is. Deze paarse wandeling start vanaf de parkeerplaats van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Een paar maand geleden hebben we deze nog gewandeld en ik zal deze wandeling waarschijnlijk ooit nog wel eens op dit blog ergens plaatsen. 
Ook hebben we op het bankje (zie foto rechtsonder) even gepauzeerd.
De voeten beginnen toch enigszins tegen me te praten.......begrijpt u wel... ;-) 
Daar heb ik deze onderstaande foto gemaakt. U herkent de 2 bomen naast het bankje ! 

Ondanks dat de benen vermoeider raken door het wandelen, maar ook door het vele stilstaan van het fotograferen gaan we met frisse moed beginnen aan de laatste kilometers van deze nu al geslaagde Trage Tocht van Hooghalen
Een topwandeling kan ik wel zeggen ! 
Aan onze linkerhand een schitterend ven met een kleine kudde Schotse Hooglanders ! 


Daarna steken we een prachtig heideveld over ! Hier en daar nog een krekel, maar die zijn in dit jaargetijde al duidelijk minder talrijk geworden dan een paar maanden geleden, logisch, maar een echte diehard geniet ook van het nazomerzonnetje ! 
Dichtbij de eindstreep komen we nog op deze mooie plek langs.
We gaan het nog best redden. We zijn voor de schemering het bos uit. Dat moet ook!
 De dieren moeten hun rust pakken en de nachtdieren hun kansen.
En dan sta je bij de auto....en dan zie je hem nog net en denk je vooruit ! 
Jou had ik nog niet ! De allerlaatste paddenstoel van de dag ! 
Is het geen lekkere dikzak ?!
Eekhoorntjesbrood 
Zo, het zit erop ! 
Ik hoop dat je net zo genoten hebt van dit stukje blog als wij van deze prachtige herfstwandeling genoten hebben. Deze wandeling zal in elk jaargetijde een feestje in de natuur zijn. Dat kan niet missen !

Als je wat namen weet van de paddenstoelen, of ik heb een fout gemaakt , dan stel ik het zeer op prijs dat je d.m.v. een reactie mij dat laat weten.
Feedback is altijd welkom ! 

Zoals je weet zitten er op alle foto's copyright, maar in goed overleg is veel mogelijk. 

Foto's : War & Fiona 
Tekst : War 

Met speciale dank aan Rob Wolfs voor zijn schitterende uitgezette wandeling en heldere, duidelijke beschrijving ! http://www.wolfswandelplan.nl/

En ik wil Ria Frieling ook nog even danken voor het meehelpen van het determineren van enkele paddenstoelen. https://twitter.com/ria_frieling

Ook plaats ik nog wat foto's van deze wandeling op mijn twitteraccount en natuurlijk nog veel meer andere tweets. Je kunt me daar gewoon volgen op 
https://twitter.com/WandelenMetWar . Ik zie je daar ! :-)

Hoe dan ook alvast dank voor het lezen en reageren ! 
Never give up on the things that make you smile - Walk on !

Moi,
War